Demuraj ve serbest süre kavramları denizyolu taşımacılığında kullanılan bir terimdir. İki kavram da malın / yükün bulunduğu limanda gemiden indirilme süresiyle ilgilidir. Bu kavramlar denizyolu trafiğini düzenleme konusunda yardımcı olmaktadır. Peki detaylı olarak incelendiğinde “Demuraj ve serbest süre nedir? Demuraj ücreti nasıl hesaplanır?” Hep birlikte bakalım. Deniz taşımacılığında ortaya çıkan ek masrafların içerisinde yer alan demuraj, fazla bekleme süresi durumlarında ödenmesi gereken ücrettir. Serbest süre ise demuraj masrafı olmadan konteynerların limanda bekleyebilmesi olarak açıklanmaktadır.
Demuraj bedeli gemideki ve konteynerdaki yükün boşaltılması için yasal olarak tanınan süreden daha geç zamanda yükün indirilmesiyle ortaya çıkmaktadır. Birçok taşımacılık türünde olduğu gibi denizyolu taşımacılığında gerçekleştirilen tüm taşımacılık işlemlerinde gerek ithalatçı firmalar gerek ihracatçı firmalar lojistik şirketleriyle anlaşma yaparak bazı yasal zorunluluklara dahil olmaktadırlar. Anlaşmaya istinaden gemilere yük yüklendiğinde veya konteynerların varacağı limana ulaştıktan sonra konteynerdaki yükün boşaltılması için bir süre bulunmaktadır. Bu süre geciktirildiği takdirde ödenmesi gereken bir masraf çıkmaktadır. Bu masraf yani demuraj masrafı alıcı firma tarafından ödenmektedir. Ayrıca taşımacılık esnasında farklı gecikmelerden ya da ihmallerden dolayı da demuraj masrafı oluşması mümkündür. Buna istinaden demuraj masrafının aslında bir nevi ceza olduğu da söylenebilir.
Gemi taşımacılığında geminin tahliyesinin planlanan zamanda yapılmaması geminin limanda kalma süresinin sebep olmasına yol açmaktadır. Böylelikle limana ödenmesi gereken tutar da artabilmektedir. Bu durumla karşı karşıya kalmamak için konteynerlerin gemiden hızlıca boşaltılıp, yeniden yük yüklenmesi gerekmektedir. Bu sayede liman trafiğindeki aksamaların da önüne geçilmiş olunmaktadır.
Demuraj hesaplaması, yüklerin transferini gerçekleştiren taşıyıcı kişiler ya da lojistik şirketleri tarafından yapılmaktadır. Demuraj hesaplama işlemi yapılırken ithalatçı firmaya tanınan serbest sürenin ilk günü göz önünde bulundurularak hesaplama yapılmaktadır. Hesaplama işlemine göre son gün yüklerin konteynerlardan boşaltıldığı gündür. Demuraj hesaplaması yapılırken her gecikmeler, bir gün olarak kabul edilmektedir. Ödenecek meblağlara bakıldığında her lojistik şirketi için demuraj bedelinin farklı olduğunu söyleyebiliriz. Taşınan yükün transfer edilmesinden önce demuraj masrafların incelenebilir, bu doğrultuda gerekli anlaşmalar yapılabilir. Demuraj hesaplaması yapılırken, yalnızca gecikme olan günün baz alınmadığını da bilmek gerekir. Konteynerın boyutuna göre de demuraj bedeli farklılık gösterebilmektedir. Örneğin, 20’lik konterynerlarla 40’lık konteynerların demuraj bedeli birbirinden farklıdır.
Demuraj hesaplaması manuel şekilde yapılabilir. Bunun için serbest sürenin, konteyner çeşidinin, konteyner sayısının ve bekleme süresinin bilinmesi gerekmektedir. Tüm bunlar biliniyorsa manuel hesaplama yapılabilir. Ayrıca bazı lojistik şirketleri bu hesaplamayı otomatik bir şekilde yapabilmek için uygulama geliştirmişlerdir.
Serbest süre, denizyolu taşımacılığında gemilerden herhangi bir ücret talep etmeden beklemelerine müsaade edilen zamandır. Serbest süre konteynerın tipine veya yapılan anlaşmanın süresine göre farklılık gösterebilmektedir. Genellikle standart tipte bir konteyner için 7 günlük serbest süre tanınmaktadır. Buna karşın soğutma sistemi bulunan bir konteyner için bu süre 5 gün ile sınırlandırılmıştır. Demuraj masrafının çıkmaması için firmaların kendilerine tanınan serbest süreler içerisinde yükleri gemiden indirmesi gerekmektedir. Bunun için öncelikle gümrük işlemleri tamamlanmalıdır. Sonrasında taşınan yüklerin limana ya da gümrük depolarına yerleştirilmesi gerekmektedir. Bu süre içerisinde boşaltılan tüm konteynerlar gemiye teslim edilmeli. Demuraj masrafı ödemek istemeyen firmalar, hızlı bir şekilde yükleri konteynerdan alarak depolara koymaktadır.
Demuraj masraflarının denizyolu ile gerçekleştirilen lojistikte, konteynerların gemiden indirilerek boşaltılması işleminde firmaya verilen zamanın aşılması durumunda ortaya çıktığından yukarıda bahsetmiştik. Bunun yanı sıra demuraj masraflarının farklı şekillerde de ortaya çıktığını söyleyebiliriz. Bu yüzden ithalatçı firmaların temkinli olmasında fayda var. Demuraj masraflarının ortaya çıkmasına sebep olan diğer etkenleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
Demuraj masrafı kimi zaman ardiye masrafı ile karıştırılabilmektedir. Burada “Ardiye ne demek?” sorusuna yanıt vermek gerekiyor. Ardiye, demuraj bedelindeki gibi belirlenen süre içinde yerine getirilmeyen bir durumla ilgili değildir. Demuraj ve ardiye arasındaki fark, ardiyenin ek bir masraf olmaması, gümrükte işlem yapılırken ithalatçı firmanın ödemesi gereken ücret olduğunu söyleyebiliriz. Buna karşın demuraj bir gecikme bedelidir.
Denizyolu taşımacılığında tüm işlemlerinizi kolaylıkla gerçekleştirebilmek için Oden Lojistik ile yola güvenle çıkabilirsiniz. Sektördeki deneyimi ve iş prensibi sayesinde kaliteli bir hizmet alabilirsiniz. Taşınacak tüm yükler çıkış limanından varacağı terminale teslim edildiği ana kadar ve sonrasında da hizmet alabileceğiniz Oden Lojistik ile her zaman avantajlı taşımacılık hizmetlerinden yararlanabilirsiniz. Deneyimli ekibimizle iletişime geçerek denizyolu taşımacılığı konusunda bilgi alabilir, hizmet almak istediğiniz konularda destek alabilirsiniz.
0 216 344 05 30 
0 546 577 79 06 