Serbest bölgeler; üretimi ve ihracatı teşvik eden, ülkeye döviz girişini desteklemek amacıyla oluşturulan özel bölgelere verilen bir isim olarak karşınıza çıkar. Serbest bölgeler oluşturmak, ülkelerin yabancı yatırımı kendi bölgesine çekmek açısından kullanabileceği en iyi yoldur. Bu bölgeler ile uluslararası ticarette görünür olma durumu artar ve ticari olarak yapılan çalışmalar ve faaliyetler çok daha geniş bir alana yayılma fırsatı bulur.

Serbest ticaret bölgesindeki amaç ilk olarak bölgenin kendi içerisinde dış ticaret politikasının güçlenmesini sağlamaktır. Bu hedefle beraber ülkenin ekonomik seviyesinin yükseltilebilmesi, döviz çekilmesi, işsizlik oranının düşürülmesi ve bölgede yeni endüstriyel ve teknolojik modellerin benimsenmesi hedeflenir. Buna bağlı olarak serbest bölge olarak değerlendirilen limanlar, serbest liman olarak isimlendirilir ve serbest bölge ticaretinde merkezi olarak görev alır. Çünkü belli bir dereceye kadar o bölgelerin sınır merkezi olarak görülür ve tüm gelişme ve organizasyonlar bu noktadan yönlendirilir.

Serbest bölge ticareti, coğrafi bir alanı temsil etmenin yanı sıra, ihracat başta olmak üzere ithalat için çok daha uygun koşullar oluşturur. Yatırıma ihtiyaç duyan bu bölgeler, ekonomik faaliyetlerin artması için vergi muafiyetleri sunar. Ülkenin gümrük prosedürlerinden muaf olan bir bölge olmasından kaynaklı ticaret yapmaya son derece elverişli bir alan olduğu söylenebilir. Buraya getirilen mallar ise özellikle gümrük vergilerinden ve uluslararası yasal düzenlemelerinden büyük ölçüde muaf tutulur.

Serbest bölge; genel olarak kullanılan bir tanımdır. Konuma ve çalışma alanına göre üç farklı kategoriye ayrılır. Bunlar şu şekilde sıralanır:

  • Serbest limanlar, gümrüksüz bir alan oluşturur ve çoğu zaman üretim tesisleri ve fabrikalar bulunur,
  • Serbest dükkânlar ve depolar, tıpkı duty free alanlarına benzer şekilde hava limanları ve limanlarda yer alır. Gümrük vergisinden muaf tutulan mallar için bir depolama hizmeti sunar ve varış alanına gitmeden elleçlenebilir. Gümrük vergileri ise varış alanına bağlı olarak uygulanabilir,
  • Gümrüksüz satış mağazaları ise perakende olarak ticaretin yapıldığı bölgelere verilen bir isimdir. Daha çok tütün ürünleri, küçük elektronik ürünler ve parfüm gibi kozmetik ürünleri içerir. Bu lüks tüketim mallarının çok ağır vergilere sahip olmasından kaynaklı havaalanlarında özel alanlar bulunur. Bu ürünler yolculara uygun fiyat aralıklarında sunulur. Duty free ismi verilen bu alanlar havaalanlarının çok önemli bir parçası olarak nitelendirilir.

Serbest Bölgeler

Türkiye serbest ticaret bölgeleri, ihracat konusunda yatırım yapmaya ve üretimi teşvik etmek amacıyla kurulmuştur. Ancak serbest bölge üzerinde ithalat yapılması mümkündür. Gümrük prosedürleri arasında bulunan düzenleme ve yasalar bu serbest bölgelerde uygulanmaz ya da kısmı olarak uygulanır. Direkt olarak yabancı yatırımı ve teknolojiye kısa sürede erişim sağlanması amaçlanarak düzenlenen bu bölgeler, uluslararası ticaret söz konusu olduğunda çok büyük avantaj sağlar.

Türkiye serbest bölgeleri olarak bilinen yaklaşık 2000 şirkete ev sahipliği yapılır. Bunun neredeyse 500'ü ise yabancı sermayeli olarak kullanılır. Çok büyük bir ticaret hacmi sağlayan bu şirketler, ülkemizde bulunan serbest bölge düzenlemelerinin izin verdiği faaliyetlerde ihracat yapma hakkına sahiptir. Bu faaliyetler ise yazılım, Ar-Ge, üretim, genel ticaret, bankacılık, ambalajlama, sigortacılık, depo operasyonları, montaj ve bakım hizmetleri olarak sıralanabilir. Bu ithal mallar sergilenebilir, depolanabilir, elden geçirilebilir, tekrar paketlenebilir, yeniden etiketlenebilir ya da yeni bir ürün olarak tekrar sunulabilir.

Türkiye serbest bölge ticaretinin yapıldığı toplam 21 alana sahiptir. Büyük bir çoğunluğu Orta Doğu pazarı yakınında bulunan bölgeler de vardır. Türkiye'de bulunan serbest ticaret bölgesi nedir? Sorusunun cevabı ise: Mersin Limanı ve Yumurtalık Bölgesi, İzmir, Ege Denizi, Denizli, Antalya, Kayseri, Gaziantep, İpekyolu, Trabzon, Samsun, Rize, Filyos ve İstanbul sınırları içerisinde yer alan birçok bölge olarak sıralanabilir.

Serbest ticaret bölgesi; bir grup ülkenin ihracat ve ithalat vergileri gibi karşılıklı ticaret engellerini ortadan kaldırmaya karar verdiği bir işbirliği şekli olarak karşınıza çıkar. Bu bölgeler, şirketlerin sınır ötesi şekilde ticaret yapmasını çok daha cazip hale getirir. Aynı zamanda şirketleri bu ülkelerde yatırım yapmaya teşvik etme konusunda başarılıdır.

Serbest ticaret bölgelerinin bilinen bir diğer özelliği ise üye olan ülkelerin her birinin bölge dışından gelen mallar için ithalat vergilerini belirleyebilmesidir. Bu yüzden ortak bir dış tarifenin geçerli olduğu gümrük birliğinden daha farklıdır. Bununla beraber ek ithalat vergileri ve sınır kontrolleri vergileri gerekli olmaya devam eder. Şirketler ise genel olarak mallarını en düşük ithalat vergilerine sahip ülkelere ithal etme eğilimindedir. Ancak ek ithalat vergileri ile eşitsiz bir rekabetin önüne geçmek mümkün olabilir.

Serbest bölgelerin ve bu konuda yapılan ticaret şeklinin bir takım avantajları vardır. Bu avantajlar şu şekilde sıralanabilir:

  • Bölgede aktif olarak faaliyet gösteren işletmeler için vergi indirimi ya da belli bir süre için kamu vergilerinden tam muafiyet sağlanır,
  • Ürünlerin muhafaza edilmesi ve uygun koşullarda saklanması daha kolay hale gelir,
  • Hava, deniz ve kara limanları yoluyla malların bir yerden diğer yere taşınması ve hareketliliğinin bağlanmasına izin veren yüksek düzeyde bir altyapı meydana getirir,
  • Diğer yandan stratejik bir coğrafi nokta oluşturur. Dünya coğrafyasının kilit olan noktalarına bir serbest ticaret bölgesinin kurulması, çok daha fazla sayıda ekonomik faaliyetlerin ortaya çıkmasına neden olur,
  • İhracat ve ithalatın önünde bulunan diğer engellerin azaltılması serbest bölge avantajlarının en önemlisi olarak nitelendirilebilir. Örnek vermek gerekirse; gümrük vergilerinin düşürülmesi ile malların taşınması çok daha kolay hale gelir.

Uluslararası ticarette çok önemli bir paya sahip olmak ve serbest bölgenin diğer avantajlarından yararlanmak isterseniz serbest bölge ticareti ile ilgilenebilirsiniz. Oden Lojistik bu alanda profesyonel hizmetler sunarken, bu süreçte karşınıza çıkan her türlü soruna akılcı çözüm önerileri sunmaya devam eder.

Serbest Bölgeler Nedir?

Dünyada dış ticaret ağının her geçen gün gelişmesi ve küresel bir hale gelmesi ile beraber alışveriş sınırları ortadan kalkmaya başlamıştır. Bu durum ile beraber ortaya çıkan serbest ticaret bölgesi kavramı ise ticaret ilişkileri kapsamında çok önemli bir konumda yer alır. İnsanların çok daha rahat şekilde alışveriş yapmalarını ve kısıtlamalarla uğramamalarına fırsat tanıyan serbest ticaret faaliyetleri kapsamında büyük avantajlara ev sahipliği yapan bir yöntem olarak kullanılır.

Serbest ticaret bölgesi ismi verilen alanlar, gümrük bölgelerinin siyasi sınırlar içerisinde yer alan dış ticaret, vergi ve gümrük mevzuatı açısından gümrük hattı dışında gösterilen bölgelerdir. Serbest ticaret bölgeleri ticaretin artması ve bu bağlamda yatırımların büyümesi için ortaya çıkarılan önemli bir kuruluştur. Bu bölgelerde yapılan ticaretler kapsamında serbest dolaşımda bulunmayan herhangi bir gümrük uygulamasına uyulması zorunlu değildir. Ayrıca söz konusu olan bölgeler gümrük vergisi, kambiyo ve ticaret uygulamaları açısından Türkiye gümrük bölgesi dışında kabul edilir. Serbest dolaşımdaki eşyalarda ise bu uygulama çok daha farklıdır. Bu eşyalar çıkış uygulamaları kanununa uygun olacak şekilde düzenlemeye tabi tutulur.

Günümüzde ülkemiz sınırları içerisinde yer alan birçok ilde serbest ticaret bölgesi olarak nitelendirilir. Türkiye'deki serbest ticaret bölgesi faaliyetleri, ülkede en verimli ve kolay alışveriş yapılabilir yerlerde toplanmıştır. Özellikle Karadeniz, Akdeniz ve Ege bölgesinde aktif olarak faaliyet gösteren bu bölgeler sahip olduğu geniş Pazar imkânını en iyi şekilde kullanmak için seçilen bölgelerdir. Bunun yanı sıra bahsi geçen bu iller malların çok daha kolay ve uygun fiyatlı olarak alıcıya ve satıcıya ulaşmasını sağlayan mevkiler olarak ifade edilebilir. Dolayısıyla Türkiye'de yer alan serbest ticaret bölgeler konum olarak çok önemli bir yere sahiptir.

Serbest ticaret bölgeleri, genel olarak ekonomiye katkı sağlamak ve ticari faaliyetleri ilerletmek için kurulmuştur. Ancak bu bölgelerin başka özel amaçları da vardır. Bu bağlamda serbest ticaret bölgelerinin kuruluş amaçları şu şekildedir:

  • Serbest ticaret bölgeleri sayesinde ihracat yapılan alanlarda yatırımı artırmak ve üreticiyi teşvik etmek,
  • Uluslararası ticarette büyüme göstererek küresel pazarda sabit olan bir konuma ulaşmak,
  • Şirketlerin ihracat faaliyetlerine yönelim sağlamasını amaçlamak,
  • Ticaret imkanlarını artırmak,
  • Dış finansman imkanından daha fazla ve kolay şekilde yararlanmak,
  • Yabancı yatırımların ve teknolojik gelişmelerin girişimini mümkün kılmak,
  • Düzenli ve ucuz temin etme fırsatı elde etmek.

Yerli ve yabancı yatırımlar, gerçek ya da tüzel kişiler olarak serbest bölge prosedürlerini yerine getirerek faaliyet ruhsatına sahip olabilir ve faaliyette bulunabilirler. Tüzel kişiler için ise serbest bölgelerde faaliyet gösterecek yerli ya da yabancı sermaye sınırlaması yoktur. Serbest bölgede kurulan ya da kurulacak olan şirketler farklı alanlarda istediği şekilde faaliyet gösterebilirler. Bankacılık, üretim, montaj-demontaj, sigortacılık, finansal kiralama, işyeri kiralama, depo işletmeciliği, onarım ve kıyı bankacılığı serbest alanlarda yapılabilecek faaliyet alanları olarak nitelendirilir.

Oden Lojistik; dış ticarette fark yaratan hizmet sistemi ile rakiplerinden her zaman öne çıkmayı başaran nitelikli bir firmadır. Uzun yıllardan bu yana sektörde başarısını ispat eden Oden Lojistik ile dış ticarette etkili büyüme göstermek mümkündür. Oden Lojistik web sitesinde yer alan iletişim numaralarını kullanarak alanında uzman kadromuzla irtibat kurmak ve lojistik sürecini sizin adınıza yürüten profesyonel çalışmaların sunduğu ayrıcalıklardan faydalanmak çok kolaydır. Oden Lojistik; lojistik sürecine en yakından hâkim olan nitelikli bir firmayla sizi her bakımdan öne taşır.

ÇÖZÜME HIZLI, KOLAY VE GÜVENİLİR YOLDAN ULAŞIN!
Bizden Teklif Almadan Karar Vermeyin!