Taşımacılık sektöründe en sık kullanılan terimlerden biri tonajdır. Bu içeriğimizde “Tonaj nedir, tonaj hesaplama nasıl yapılı?” bu sorulara cevap bulacağız. Tonaj yalnızca iş araçlarını ifade etmek için kullanılan bir ibare değildir. “Tonaj ne demek?” sorusuna verilecek en kısa cevabın; tonajın, geminin yük taşıma kapasitesi olduğu söylenebilir. Bunun yanı sıra modern denizcilikte tonaj, geminin hacmimin veya kargonun hacminin hesaplanmasını olarak da ifade edilir.
Tonaj terimi gemicilik sektörünün haricinde farklı taşımacılık sektörlerinde de kullanılmaktadır. Bunlara örnek olarak tır ya da kamyon taşımacılıklarını verebiliriz. Tonaj buğday, arpa gibi taşınan yükler için de kullanılan bir kavramdır. Detaylandıracak olunursa tonla taşınan yüklerde kullanılır tonaj terimi. Kamyon, tır gibi tonluk yüklü ağırlığı ya da büyük ölçeğe sahip olan iş makineleri için tonaj terimi kullanılmaktadır.
Tonaj, basar tonaj olarak da bilinmektedir. Fransızca “tonnage” kelimesinden gelen tonaj, ilk olarak şarabın tadı göz önünde bulundurularak ya da şarap fıçılarından alınan vergiler için kullanılmaktaydı. Yani tonaj bu bağlamda yük taşıma araçlarının ton cinsinden bulunan taşıma kapasitesini belirtmektedir. Tonaj aynı zamanda, taşıtın alabildiği ton miktarına da verilen bir addır. Ayrıca ticaret gemisinin iç hacminin hesaplanmasıyla ortaya çıkan taşıma kapasitesini de belirtmektedir.
Lojistik sektöründe dikkat edilmesi gereken unsurların en önemlilerinden biri araçların taşıma kapasitesidir. Bunun için de taşınacak yükün ağırlığının doğru bir şekilde hesaplanması gerekmektedir. Tonaj hesapları konusunun doğru bir şekilde yapılabilmesi için tonaj nasıl hesaplanır dikkat etmek gerekmektedir. İşte tam da burada tonaj hesaplama formülünden yararlanılmaktadır.
Lojistik sektöründe tercih edilen araçlar birbirinden farklıdır. Ve her aracın da büyüklüğüne göre farklı tonaj sınırları bulunmaktadır. Mesela normal büyüklüğe sahip olan tırlara 24 tona kadar yükleme yapılabilmektedir. Tabi buna rağmen daha büyük ebattaki tırlara, örneğin mega tırlara 26 tona kadar yükleme yapılabilmesi mümkündür. Tırlar kendi aralarında da farklı özelliklere sahiptir. Örneğin tenteli ve açık olarak farklı türleri bulunmaktadır. Bu tırların boş ağırlıkları yaklaşık 15-16 ton ağırlığındadır. Taşıtın türüne göre de tonaj hesapları da farklılık göstermektedir. Söz konusu tonaj hesaplamasının doğru yapılması gerekmektedir. Eğer tonaj hesaplaması doğru bir şekilde yapılmazsa hatta bunun yanı sıra araca kapasitesinden fazla yük konulursa bu durumda güvenlik açıkları ortaya çıkabilmektedir. Tonaj sırının aşıldığı durumlarda hem araç hem de yol zarar görebilmektedir. Üstelik tonaj sınırı aşıldığı durumlarda farklı para cezalarının uygulanabilirliği de söz konusu olmaktadır. Tüm bu sebeplerden ötürü yola çıkılmadan tonaj değerlerinin tam olarak hesaplanması gerekmektedir.
Taşımacılık sektöründe demir yolu, hava yolu, kara yolu, deniz yolu gibi farklı ulaşım şekilleri kullanılmaktadır. Hangi ulaşım şekli taşımacılık için kullanılacaksa eğer yükün ağırlığı da ona göre hesaplanmaktadır. Çünkü gereğinden fazla tonaj, bazı yaptırımlara neden olabilmektedir. Tüm süreçleri daha sorunsuz bir halde tamamlayabilmek için net tonaj hesaplanmasının yapılması gerekmektedir.
Tonaj hesaplaması için öncelikle aracın azami yüklü ağırlığına bakılmaktadır. Taşımacılık sektöründe tercih edilen araçlar ebat olarak birbirlerinden farklıdırlar. Ebatları farklı olan araçların tonaj sınırları da değişiklik göstermektedir. Peki “Tonaj hesaplaması nasıl yapılır?” bakalım.
Normal, maxima, mega tır olarak ayrılan tırlarda tonaj değeri hesaplaması aşağıdaki gibi yapılabilmektedir.
Normal Tır: 13.60 x 2,42 x 2,60m / 20-24 ton / 80 m3 Açık veya tenteli
Maxima Tır: 13,60 x 2,44 x 2,80 m / 20-24 ton / 92 m3 Tenteli römork
Mega Tır: 13,70 x 2,46 x 3,00 m / 22-26 ton / 100 m3 Tenteli römork
Kamyonet ya da kamyon gibi araçlarda aşağıdaki gibi hesaplama yapılabilmektedir.
İki Dingilli Kamyon veya Kamyonet: 13,50 m / 11-20 ton
Üç Dingilli Kamyon: 15 m / 21-24 ton
Dört Dingilli Kamyon (Kırkayak) : 15 m / 32-38 ton
Trayler ya da römork gibi araçlarda tonaj hesaplaması aşağıdaki gibi hesaplanmaktadır.
Kamyon Römork: 7,10 + 7,68 x 2,45 x 2,80 m / 20-24 ton / 100-105 m3 Tenteli araçlar
Hidrolik Trayler: 13,00 + 13,00 x 3,00 -5,00 x 3,00-5,00 / 60-100 ton
Alçak Yataklı Trayler: 13,60 + 6 x 2,55-3,00 x 3,00-4,00 m / 25-80 ton
0 216 344 05 30 
0 546 577 79 06 